Marża

Marża to określenie, z którym spotykamy się dość często. Mówimy o marżach w sklepach, marżach bankowych. Pojęcie związane jest ze wszystkimi sytuacjami, w których sprzedawane są jakieś dobra. To wskaźnik ekonomiczny, który określa różnicę, między ceną zakupu a ceną sprzedaży. Oczywiście, ten sam produkt może być sprzedany kilka razy – zazwyczaj więc podaje się marżę jedynie w rozumieniu dwustronnym – dla konkretnej transakcji.

Marża  – co to?

W skrócie marża to różnica między ceną zakupu a ceną sprzedaży. Dlaczego we wstępie wspomnieliśmy o relacji dwustronnej? Spójrzmy na przykład.

• Fabryka wyprodukowała produkt. Koszt produkcji wyniósł 80, jednak sprzedała go dystrybutorowi za 100 zł. Marża wyniosła 20 zł.
• Dystrybutor sprzedał produkt do hurtowni. Za 130 zł. Marża wyniosła 30 zł.
• Hurtownia sprzedała produkt do sklepów po 150 zł. Marża wyniosła 20 zł.
• Sklepy sprzedają produkt Klientom po 200 zł. Marża wynosi 50 zł.

Powyższy przykład pokazuje, dlaczego zazwyczaj mówimy o marży konkretnego podmiotu – w tym przypadku doliczono do ceny produktu drugie tyle, jednak marżę rozliczamy tylko w konkretnych transakcjach – jak hurtownia i sklep, czy sklep i Klient końcowy. Marżę bardzo często przedstawia się w ujęciu procentowym – to wskaźnik, dzięki któremu łatwo porównywać zyskowność sprzedawania różnych produktów.

Marża a narzut

Narzut to jedno z najczęściej mylonych z marżą pojęć. Wynika to ze sporego podobieństwa między nimi. Marża i narzut kwotowe mają taką samą wartość – różnią się jednak od siebie, gdy zaprezentujemy je jako procent. Wynika to z tego, że marżę liczy się jako stosunek zysku do ceny zakupu, a narzut jako stosunek zysku, do ceny sprzedaży.

Posłużmy się przykładem.

Wiemy już, że fabryka produkuje produkt za 80 zł i sprzedaje go za 100 zł. Zarówno marża jak i narzut wynoszą 20 zł. Procentowo jednak marża wynosi 20% a narzut 25%. Jak to możliwe?

• Cena sprzedaży towaru wynosi 100 zł. Zatem 20 zł stanowi 20% tej wartości – stąd procentowa wartość marży.
• Cena zakupu towaru wynosi 80 zł. Zatem 20 zł stanowi 25% tej wartości – stąd procentowa wartość narzutu.

Oczywiście, jeśli spojrzymy na samą kwotę, to jest taka sama.

Marża banku

Jednym z rodzajów marży, jest marża banku. Dlaczego piszemy o niej osobno? Bo trudno tak precyzyjnie wskazać koszt usługi finansowej. Dlatego marżę banku rozumiemy po prostu jako wynagrodzenie banku, za udostępnienie kredytobiorcy kapitału. Marża kredytu hipotecznego czy marża kredytowa są często spotykanymi kosztami, które stanowią część całkowitego kosztu kredytu – najczęściej razem z oprocentowaniem. W przeciwieństwie do prowizji marża jest składową każdej raty (prowizja jest jednorazowa).