Kiedy pożyczka ulega przedawnieniu?

W 2018 roku zmienił się termin przedawnienia roszczeń dotyczących umowy pożyczki. I to na korzyść pożyczkobiorcy. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw termin przedawnienia został znacznie skrócony. Wyjaśniamy, kiedy pożyczka ulega przedawnieniu i jak dokładnie przebiega taki proces.

O przedawnieniu pożyczek, czyli jak to działa?

Umowy pożyczek są regulowane przepisami Kodeksu cywilnego. A ustawa ta (dokładniej: art. 117.) przewiduje możliwość tzw. przedawnienia się roszczeń. Oznacza ono sytuację, w której po upływie określonego w ustawie terminu osoba, przeciwko której przysługuje roszczenie (dłużnik), może uchylić się od jego zaspokojenia. A więc po prostu: legalnie i bez przykrych konsekwencji może przestać spłacać pożyczkę i gdy wierzyciel skieruje sprawę do sądu, dłużnik musi wskazać, że upłynął już ustawowy czas przedawnienia.

Przy czym warto tu zaznaczyć, że zgodnie z treścią art. 117¹, w wyjątkowych sytuacjach sąd może nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia się pożyczki. Co będzie oznaczało, że dłużnikowi przestanie przysługiwać prawo do zaprzestania spłat. Trzeba również podkreślić, że przedawnienie pożyczki dotyczy wyłącznie konsumentów. Przedsiębiorcy – w tym osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą – nie mogą z niego skorzystać.

Zawsze warto wiedzieć więcej: Pytania i odpowiedzi dotyczące pożyczki w Smartney

Kiedy pożyczka ulega przedawnieniu? O 7 lat krócej!

Przed przyjęciem ustawy nowelizującej z 13 kwietnia 2018 r. nazywanej potocznie ustawą o przedawnieniu długów, okres uznania długu za niebyły obejmował 10 lat. Obecnie pożyczki ratalne (ponieważ są zobowiązaniem okresowym) zaciągnięte w instytucji finansowej, stają się przedawnione po upływie 3 lat. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku pieniędzy pożyczonych od osoby prywatnej, np. znajomego lub rodziny – tutaj termin przedawnienia wynosi 6 lat.

Od jakiego dnia liczyć przedawnienie pożyczki?

3-letni termin przedawnienia pożyczek nie jest niestety tak prosty, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Istotnych jest tu bowiem kilka faktów:

• przedawnienie liczy się od dnia, w którym powinna zostać zapłacona ostatnia rata,
• pożyczka ratalna nie przedawnia się w całości, tylko osobno dla każdej raty – z upływem trzech lat od terminu, w którym powinna być zapłacona,
• jeżeli umowa pożyczki została wypowiedziana, to roszczenie staje się wymagalne w całości – a to oznacza, że bieg przedawnienia zaczyna się dzień po upływie okresu wypowiedzenia,
• każde upomnienie się wierzyciela o spłatę należności sprawia, że okres przedawnienia pożyczki zostaje liczony od nowa (przerywa bieg przedawnienia),
• każde złożenie wniosku do wierzyciela o przedłużenie terminu spłaty również przerywa bieg przedawnienia – czyli jeśli pożyczkobiorca poprosi o dodatkowy czas na spłatę rat, z którymi już zalega, to 3 lata będą liczone na nowo od daty wysłania tego pisma,
• skierowanie sprawy do sądu przez którąkolwiek ze stron również „zeruje” okres przedawnienia pożyczki,
• koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego.

Warto również wiedzieć, że jeśli dłużnik zapłacił przedawnione raty po terminie ich przedawnienia, to nie ma możliwości ubiegania się o zwrot tej kwoty, zgodnie z art. 411. pkt 3) Kodeksu Cywilnego.

Skoro każda rata przedawnia się osobno, to jak policzyć, kiedy pożyczka ulega przedawnieniu? Najlepiej będzie zacząć od pierwszej raty. Posłużmy się tutaj przykładowymi danymi:

• przykładowa pożyczka została zawarta na 60 rat (5 lat),
• data podpisania umowy to 8 stycznia 2020 roku,
• termin płatności pierwszej raty to 20 lutego 2020 roku,
• termin płatności ostatniej raty to 20 lutego 2025 roku.

Zgodnie z zapisem „koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego”:

• przedawnienie pierwszej raty jest liczone od 31 grudnia 2020 roku,
• pierwsza rata przedawni się 31 grudnia 2023 roku,
• druga: 31 stycznia 2024 roku i tak dalej,
• ostatnia rata przedawni się 31 grudnia 2028 roku, o ile w międzyczasie wierzyciel nie upomni się o spłatę, dłużnik nie wyśle prośby o negocjacje i sprawa nie zostanie skierowana do sądu.

A jeśli czujesz, że możesz mieć kłopoty ze spłatą swoich obecnych zobowiązań lub po prostu wolisz zamienić kilka pożyczek w jedną, by zapewnić sobie większą wygodę i mniejszą ratę, to sprawdź pożyczkę konsolidacyjną w Smartney! Możesz otrzymać nawet do 150 000 zł.